"Eén van mijn doelen is dat mensen vaker dan nu tijdig nadenken over hun wensen in de laatste levensfase én dat bespreken met hun arts." Aan het woord is beleidscoördinator Eric van Wijlick over de bijeenkomst Wilsverklaringen en de rol van patiënt, arts en notaris. Tijdens deze bijeenkomst op 13 september 2017 spraken artsen en notarissen met elkaar over hun verantwoordelijkheden en rolverdeling bij wilsverklaringen.
Vragen & antwoorden over beleidsspeerpunten van de KNMG. In deze rubriek vertellen experts van de KNMG over wat zij doen voor u.
“Een wilsverklaring is een belangrijk hulpmiddel voor mensen om te laten weten wat zij nog wel en niet meer aan zorg willen, zoals reanimatie of antibiotica, op het moment dat zij dit zelf niet meer kunnen aangeven. Daarnaast bestaat het euthanasieverzoek, dit is ook een wilsverklaring maar – het woord zegt het al – wel een verzoek. Euthanasie is geen recht van de patiënt of plicht van de arts. De beslissing om aan zo’n verzoek tegemoet te komen, is altijd een afweging van de arts. Oók wanneer iemand een euthanasieverzoek bij een notaris vastlegt. Uit onderzoek en ervaringen van artsen blijkt echter dat over dit laatste punt veel verwarring bestaat, zowel bij patiënten als notarissen.”
“De bijeenkomst heeft tot doel ieders rol en verantwoordelijkheden te verduidelijken. Daarnaast vormt het de aftrap voor regionale KNMG-districtsavonden waar artsen en notarissen elkaar kunnen ontmoeten. Verder vinden we het belangrijk dat patiënt en dokter tijdig met elkaar in gesprek gaan over het levenseinde. Over angsten, zorgen en wat iemand nog wil bereiken. Maar het gesprek kan ook gaan over orgaandonatie, stoppen met eten en drinken, palliatieve sedatie of euthanasie. Daarom presenteren we op de bijeenkomst vernieuwde versies van de handreiking voor artsen en de publieksbrochure Tijdig praten over het levenseinde. Die zijn te beschouwen als ‘spoorboekje’, met concrete aandachtspunten om gestructureerd het gesprek aan te gaan.”
“Het levenseinde is zo’n relevant onderwerp: het raakt dokters én de samenleving. De betrokkenheid van artsen raakt mij steeds weer. Dat stimuleert me om hen zo goed mogelijk te ondersteunen in hun dagelijkse praktijk. Met tools zoals deze handreiking en publieksbrochure, of met hele specifieke ondersteuning zoals ons SCEN-programma waarbinnen we artsen opleiden om steun en consultatie te geven aan collega-artsen die een verzoek krijgen om euthanasie of hulp bij zelfdoding.”
“Door goed te luisteren en veel contact te hebben met dokters tijdens districtsavonden. Verder door kranten te lezen, het nieuws te volgen en het vakgebied bij te houden. Maar ook door anderen in een vroeg stadium bij ideeën te betrekken; ik heb veel overleg met bijvoorbeeld andere beroepsgroepen en patiëntenverenigingen.”
“Als op de districtsavonden in de regio straks artsen en notarissen elkaar leren kennen, met elkaar in gesprek gaan en er meer wederzijds begrip ontstaat voor elkaars rollen en verantwoordelijkheid. Nu komt het voor dat naasten zich soms boos en teleurgesteld voelen als iemand bij de notaris een euthanasieverzoek heeft laten vastleggen en de dokter dat niet uitvoert. Mijn doel is dat mensen vaker dan nu tijdig nadenken over hun wensen in de laatste levensfase en dat bespreken met hun arts. Zodat zij tegen die tijd de zorg krijgen die bij hen past.”
In navolging van de bijeenkomst op 13 september 2017 volgen districtsbijeenkomsten op diverse plekken in het land waarbij artsen en notarissen op regionaal niveau kennismaken, in gesprek gaan en worden bijgepraat over de laatste ontwikkelingen. De eerste bijeenkomst wordt gehouden in Haarlem op 10 oktober 2017. Meer informatie: knmg.nl/districten
Ben je arts en wil je reageren op dit artikel, stuur dan een mail naar communicatie@fed.knmg.nl