De samenleving en zorg veranderen snel. Door medische, technologische en demografische ontwikkelingen ziet de gezondheidszorg er in 2040 heel anders uit dan nu. Daarmee verandert ook het werk van de arts. Ons klaarmaken voor die verandering begint vandaag, want de dokter van 2040 zit binnenkort in de collegezaal van de geneeskundeopleiding.
Daarom stelde de KNMG een visie op: ‘De rollen van de arts in 2040’; een document waarin een vertegenwoordiging artsen, partners, stakeholders en organisaties buiten de zorg aan de hand van trends en ontwikkelingen vooruit kijkt. De komende jaren wil de KNMG samen met partners, overheid en opleiders aan de slag om het vak van arts toekomstbestendig te maken en te houden.
De visie op de rol van de arts in 2040 presenteert geen nieuwe ontwikkelingen, maar vertaalt bekende ontwikkelingen naar de toekomstige beroepsuitoefening van de arts. Het document is daarmee nadrukkelijk bedoeld om gezamenlijk met betrokken partijen richting te geven aan het opleiden van toekomstbestendige artsen en daarnaast artsen nu al, vooruitkijkend naar die toekomst, te ondersteunen.
De opkomst van nieuwe technologie, zoals big data, robotica en artificial intelligence roept bijvoorbeeld de vraag op of de computer straks beter kan diagnosticeren dan de arts. En het is de verwachting dat ’samen beslissen’ van arts en patiënt op meer niveaus de norm zal worden in de gezondheidszorg. De zorg wordt verdergaand om de patiënt heen georganiseerd, met het belang van de patiënt voorop. En we zullen overgaan van werken vanuit standaarden (‘one size fits all’) toegespitst op het individu, naar gepersonaliseerde zorg waarbij zorg wordt afgestemd op de specifieke voorkeuren en eigenschappen van de individuele patiënt. Ook dat vraagt mogelijk een andere rol van de dokter. De klassieke scheiding tussen cure, care en preventie zal naar verwachting vervagen. En de focus mensen vooral gezond te houden, zal nog sterker worden. Dat vraagt om oplossingen buiten de zorg en om zorg die zich meer zal richten op populaties.
De visie gaat in op vijf rollen voor de arts in 2040: medicus, duider, netwerker, richtinggever en vernieuwer. Artsen vervullen deze rollen nu al, maar door de maatschappelijke verandering zullen deze rollen een andere invulling krijgen. “Nu vervullen artsen in de praktijk vaak een paar specifieke rollen, mede gebonden aan hun specifieke werkveld, en doen dat hun hele carrière zo”, legt Héman uit, “maar het is de verwachting dat in 2040 van artsen wordt verwacht om al deze rollen te kunnen vervullen en afhankelijk van de context te kunnen invullen”. Afhankelijk van de fase waarin iemand in zijn carrière zit, kan ook zijn rol veranderen.
De KNMG gaat de komende periode in gesprek met opleiders, overheden en beroepsorganisaties over de vraag wat deze breed gedragen visie voor hen betekent.
Ben je arts en wil je reageren op dit artikel, stuur dan een mail naar communicatie@fed.knmg.nl