De KNMG en haar federatiepartners - De Geneeskundestudent, FMS, KAMG, LAD, LHV, NVAB, NVVG en Verenso- ontvangen steeds meer signalen van artsen en zorgprofessionals die zich grote zorgen maken over de omstandigheden waarin hun collega’s wereldwijd moeten werken. In conflictgebieden zoals Gaza, Oekraïne, Soedan en Syrië is medische hulp nauwelijks nog mogelijk. Door het aanhoudende geweld kunnen artsen geen veilige zorg bieden, terwijl de behoefte aan medische hulp ongekend groot is. 

Oproep aan het demissionair kabinet: geef medische neutraliteit prioriteit 

Op 8 januari 2025 stuurde de KNMG een dringende brief aan minister-president Schoof. Hierin riepen wij op om medische neutraliteit actief uit te dragen en te verdedigen. Tot op heden is daarop geen betekenisvolle actie gevolgd. Met het zomerreces van de Tweede Kamer in zicht en een demissionair kabinet aan het roer, dreigt het onderwerp opnieuw naar de achtergrond te verdwijnen. Dat mag niet gebeuren. 

Artsen kunnen hun werk niet doen 

In conflictgebieden werken artsen en andere zorgprofessionals onder extreme omstandigheden. Het voortdurende geweld maakt het vaak onmogelijk om patiënten te bereiken, medische hulp te organiseren of levensreddende zorg te bieden. Artsen en andere hulpverleners doen wat ze kunnen – vaak met gevaar voor eigen leven – maar worden in hun werk ernstig belemmerd. Gezondheidszorg wordt zo letterlijk buitenspel gezet. Dat is onaanvaardbaar – niet alleen moreel, maar ook juridisch. Medische neutraliteit is verankerd in het internationaal humanitair recht en verdient actieve bescherming. 

Acht federatiepartners, één gezamenlijke oproep 

Samen met haar acht federatiepartners roept de KNMG het kabinet met klem op: onderneem vóór het zomerreces van 4 juli actie. Spreek uit dat veilige werkomstandigheden voor artsen en andere zorgprofessionals en veilige toegang tot zorg voor allen die dat nodig hebben in conflictgebieden gewaarborgd worden.  Zet dit actief op de internationale agenda. 

Medische neutraliteit en veilige zorg, zoals vastgelegd in de Geneefse Conventies, mogen niet tussen wal en schip raken, ook niet nu het kabinet demissionair is. Medische neutraliteit is geen vrijblijvend principe. Het stelt zorgprofessionals in staat ook in de moeilijkste omstandigheden hun werk te doen. Door zich passief op te stellen, verzaakt Nederland zijn internationale verantwoordelijkheid. 

Wat wij van het kabinet verwachten 

Wij vragen het kabinet om nu direct: 

• Actief op te komen voor handhaving van het internationaal humanitair recht, 
• Zich in te zetten voor veilige werkomstandigheden voor zorgverleners in conflictgebieden, 
• Vrije en ongehinderde toegang tot medische zorg en hulpgoederen te bevorderen, 
• Bij te dragen aan herstel en wederopbouw van zorginfrastructuur, en 
• Het belang van medische neutraliteit nationaal en internationaal uit te dragen. 

Afwachten is geen optie 

Artsen en zorgprofessionals wereldwijd staan in de frontlinie van humanitaire crises. Zij riskeren hun leven om dat van anderen te redden. Nederland heeft de kans – én de plicht – om zich nadrukkelijk uit te spreken voor hun bescherming. Daarom is het nú tijd voor actie: Het kabinet laat voor 4 juli zien dat medische neutraliteit meer is dan een vrijblijvend principe: het is een internationale verplichting die actieve verdediging vereist. 

Ben je arts en wil je reageren op dit artikel, stuur dan een mail naar communicatie@fed.knmg.nl