Een kliniek die jongensbesnijdenissen uitvoert, vraagt mij geregeld of er bij patiëntjes van mij een medische contra-indicatie bestaat voor de besnijdenis. Deze is er over het algemeen niet. Meestal gaat het om gezonde kinderen en is er dus evenmin een medische indicatie voor een besnijdenis. Dus moet ik wel meewerken aan zo’n verzoek? Ouders willen de besnijdenis heel graag en zijn teleurgesteld als ik niet mee wil werken. Ik vrees dan ook voor de vertrouwensrelatie als ik het verzoek van de kliniek niet beantwoord.
In 2010 hebben de KNMG, het Nederlands Huisartsengenootschap en andere wetenschappelijke verenigingen het standpunt ingenomen dat jongensbesnijdenis om niet-medische redenen een aantasting is van fundamentele kinderrechten. Het gaat immers om een niet-noodzakelijke medische ingreep bij een kind dat meestal te jong is om zelf toestemming te kunnen geven. Ook wordt steeds meer bekend over de schadelijke medische gevolgen van deze operatie. Artsen zouden de ingreep daarom moeten ontmoedigen.
Het beantwoorden van de vraag van de besnijdeniskliniek betekent dus in feite handelen in strijd met de professionele standaard, die een ontmoedigingsbeleid voorschrijft. Aangezien er geen indicatie is voor een besnijdenis, is het ook niet goed mogelijk om van contra-indicaties te spreken. Bovendien kunnen ook zonder contra-indicaties complicaties optreden door de besnijdenis.
Om de vertrouwensrelatie met de ouders niet te schaden, is het echter ook niet aan te raden het verzoek van de besnijdeniskliniek te negeren. De Artseninfolijn adviseert dan ook om beide ouders uit te nodigen voor een gesprek over de voorgenomen besnijdenis. In dit gesprek kan de arts de ouders op de hoogte brengen van het feit dat er geen medische of hygiënische noodzaak is voor de ingreep en dat artsenorganisaties het als een schending van kinderrechten zien dat de besnijdenis wordt uitgevoerd zonder toestemming van het kind.
Ook kan de arts wijzen op het feit dat de besnijdenis schadelijke gevolgen kan hebben. Zo wordt de kans op een meatale stenose vergroot, wat tot problemen met plassen kan leiden. Verder blijkt uit onderzoek dat besneden mannen vaker seksuele problemen hebben dan niet-besneden mannen. Bij de besnijdenis wordt immers een kwart tot de helft van het gezonde huidweefsel van de penis verwijderd. Dit weefsel bevat zenuwen die voor de seksualiteit van belang zijn.
Belangrijk is dat u de wens van de ouders of hun religie niet bekritiseert of afkeurt, maar op respectvolle wijze ingaat op de eventuele twijfels die ouders hebben.
Mochten de ouders na dit gesprek bij hun voornemen tot besnijdenis blijven, dan kan de arts hen een uitdraai van het medisch dossier van hun zoon geven. De ouders kunnen dit dossier dan zelf overhandigen aan het centrum dat de besnijdenissen uitvoert.
On the 28th of June, the KNMG organizes an international symposium on the medical and human rights aspects of circumcision. Researchers, ethicists and representatives of professional physicians’ organizations will be discussing circumcision of boys and men. What are the medical consequences of circumcision, both in the short and the long term? Can circumcision of young boys for religious reasons be morally justified? What is more important, religious freedom or the right to physical integrity of the child? And should parents decide, or should doctors?