Als klinisch patholoog stel je diagnosen via onderzoek van cel- en weefselmateriaal van patiënten. Met behulp van microscopisch onderzoek kijk je naar de structuur van weefsels en cellen (histologie en cytologie). Daarbij is het ook mogelijk om naar specifieke eiwitten te kijken of om afwijkingen aan het DNA op te sporen via moleculaire technieken. Door het samenvoegen van deze informatie met kennis van ziekteprocessen, en via samenwerking met andere klinische disciplines, kom je als patholoog tot de juiste diagnose.
De patholoog stelt bijvoorbeeld diagnosen van verschillende typen kanker zoals borst- of darmkanker, infecties zoals tuberculose, ontstekingsziekten zoals inflammatoire darmziekte, eczeem van de huid of nierziekte, of aangeboren afwijkingen. In Nederland wordt jaarlijks zo’n 100.000 keer de diagnose kanker gesteld, in vrijwel alle gevallen is daar een patholoog bij betrokken.
Ook verricht de patholoog obducties. Hierbij doe je uitgebreid onderzoek bij een overledene om meer te weten te komen over ziektes. Of het onderzoek dient als toetsing van de diagnose en de behandeling: een belangrijke kwaliteitscontrole van het klinisch handelen.
Belangrijke ontwikkelingen in de pathologie zijn er rondom DNA-diagnostiek om de effectiviteit te voorspellen van gerichte behandeling van kanker. Door digitalisering wordt de microscoop snel vervangen worden door een beeldscherm. Dat maakt weefselonderzoek toegankelijk voor computerondersteunde diagnostiek.
Er zijn acht academische ziekenhuizen in Nederland die klinisch pathologen opleiden in samenwerking met één of meer regionale ziekenhuizen. Als arts in opleiding tot patholoog volg je een deel van de opleiding in een academisch en een deel in een niet-academisch opleidingsziekenhuis.
Hoewel er voor pathologen geen officieel geregistreerde subspecialisaties bestaan, is het wel mogelijk om je tijdens de opleiding toe te leggen op één of twee aandachtsgebieden. Ook wordt er in de opleiding tot patholoog ruim aandacht besteed aan het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.
Patholgie is een erkende vervolgopleiding. Dit betekent dat de opleiding onder toezicht staat van de twee KNMG-organen, CGS en RGS. Zij houden in de gaten wie welke opleiding volgt. Ook controleren ze of de arts in opleiding aan alle eisen voldoet om de titel te mogen voeren en of deze de titel in de toekomst mag behouden.
De duur van de opleiding is 5 jaar.
Het aantal nieuwe opleidingsplaatsen is op dit moment 18 per jaar, maar dit kan variëren.
Het Medisch profielenboek bevat informatie over de dagelijkse praktijk van artsen uit de medische specialismen. In het onderdeel pathologie geven artsen aan hoe hun keuzeproces is verlopen en hoe tevreden zij hiermee zijn. Verder lees je hoe deze groep artsen hun werk beleven en waarderen.