Een kliniek die jongensbesnijdenissen uitvoert, neemt regelmatig contact op over patiënten van mij. De ouders van deze patiënten willen graag dat hun zoon besneden wordt en de kliniek vraagt dan of er medische contra-indicaties voor zijn. Deze zijn er over het algemeen niet; het zijn meestal gezonde kinderen. Er is daarom evenmin een medische indicatie om wel een besnijdenis uit te voeren.
Ik vraag me af of ik mee moet werken aan zo’n verzoek om informatie van een besnijdeniskliniek. Ouders willen de besnijdenis heel graag en zijn teleurgesteld als ik niet meewerk. Ik vrees dan ook voor de vertrouwensrelatie als ik het verzoek van de kliniek niet beantwoord. Tegelijkertijd heeft een besnijdenis ook nadelen voor de patiënt. Wat kan ik het beste doen?
U hoeft niet mee te werken aan een verzoek om informatie van een besnijdeniskliniek. Wel wordt aangeraden om op respectvolle wijze het gesprek met de ouders aan te gaan. In dat gesprek kunt u hen informeren over het ontbreken van medische voordelen van een besnijdenis en het risico op schadelijke gevolgen hiervan.
De KNMG, het Nederlands Huisartsengenootschap en andere wetenschappelijke verenigingen zien niet-therapeutische circumcisie bij minderjarigen (jongensbesnijdenis) als een schending van de integriteit van het lichaam.1 Het gaat immers om een niet-noodzakelijke medische ingreep bij een kind dat meestal te jong is om zelf toestemming te kunnen geven. Ook wordt steeds meer bekend over de schadelijke medische gevolgen van deze operatie. Artsen zouden jongensbesnijdenissen daarom moeten ontmoedigen. Ook zouden ze ouders die de ingreep overwegen, actief en indringend op de hoogte moeten brengen van het ontbreken van medische voordelen en het gevaar van complicaties.
Het beantwoorden van de vraag van de besnijdeniskliniek betekent dus in feite dat u handelt in strijd met de professionele standaard, die een ontmoedigingsbeleid voorschrijft. Aangezien er geen indicatie is voor een besnijdenis, is het ook niet goed mogelijk om van contra-indicaties te spreken. Bovendien kunnen ook zonder contra-indicaties complicaties optreden bij de besnijdenis.
Vertrouwensrelatie
Om de vertrouwensrelatie met de ouders niet te schaden, is het niet verstandig om het verzoek van de besnijdeniskliniek helemaal te negeren. De KNMG adviseert dan ook om beide ouders uit te nodigen voor een gesprek over de voorgenomen besnijdenis. In dit gesprek kunt u de ouders op de hoogte brengen van het feit dat er geen medische of hygiënische noodzaak is voor de ingreep en dat een besnijdenis schadelijke gevolgen kan hebben. Met name bloedingen, infecties en plasbuisvernauwingen komen regelmatig voor, en daarnaast zijn ook sterfgevallen gerapporteerd. Verder blijkt uit onderzoek dat besneden mannen vaker seksuele problemen hebben dan niet-besneden mannen.
Belangrijk is dat u de wens van de ouders of hun religie niet bekritiseert of afkeurt, maar dat u op respectvolle wijze ingaat op de eventuele twijfels die de ouders hebben. Mochten de ouders na dit gesprek bij hun voornemen tot besnijdenis blijven, dan kunt u hen een uitdraai van het medisch dossier van hun zoon geven. De ouders kunnen dit dossier dan zelf overhandigen aan de kliniek die de besnijdenis uitvoert.
1 Zie KNMG-standpunt Niet-therapeutische circumcisie bij minderjarige jongens.