Het is een confronterende werkelijkheid dat grensoverschrijdend gedrag in de gezondheidszorg nog voorkomt, zoals blijkt uit een enquête van Medisch Contact. De KNMG vindt dergelijk gedrag onacceptabel. René Héman, voorzitter van de KNMG, benadrukt: “Elke (jonge) arts die als gevolg van grensoverschrijdend gedrag emotionele problemen ervaart of zich gedwongen voelt van werkplek te veranderen, is een arts te veel. Het is onze plicht om grensoverschrijdend gedrag aan te pakken; het bespreekbaar te maken en mensen aan te spreken die dergelijk gedrag vertonen."
Héman vervolgt: "Een gezond en veilig werk- en leeromgeving is onmisbaar voor de kwaliteit van de zorg. Onderzoek bewijst dat het welzijn van artsen direct verband houdt met de kwaliteit van de zorg die zij verstrekken. Een verminderd welzijn leidt niet alleen tot een lagere zorgkwaliteit, maar ook tot hogere uitstroom en uitval onder artsen. Dit is iets dat wij absoluut moeten voorkomen. Maar bovenal is het gedrag dat we niet mogen accepteren. Niet voor niets heeft de KNMG in haar Gedragscode voor artsen de kernregel opgenomen: ‘Als arts ga je respectvol om met je collega’s. Je adviseert, begeleidt en steunt hen en werkt met hen samen. Je onthoudt je van ongewenst, grensoverschrijdend of ontwrichtend gedrag.’ Dit is een onwrikbare norm. Grensoverschrijdend gedrag is volstrekt ontoelaatbaar.
Het recente onderzoek van Medisch Contact laat zien dat 52% van de geënquêteerde zorgprofessionals grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer heeft ervaren. De meerderheid van deze incidenten vindt plaats in ziekenhuizen, waar de hiërarchische verhoudingen en afhankelijkheidsrelaties een aanzienlijke rol lijken te spelen.
Héman benadrukt: “In situaties waar de afhankelijkheid zo groot is, is het nog belangrijker om zorgvuldig met elkaar om te gaan dan in normale omstandigheden. Er moet een werk- en leerklimaat zijn waarin het de norm is om dit onaanvaardbare gedrag aan de kaak te stellen en elkaar scherp te houden op het voorkomen ervan. Op deze manier wordt het bespreekbaar gemaakt en laten we onze vaak jonge collega's en studenten niet in de steek. We zijn ons allen bewust van het belang van een veilig leerklimaat."
De KNMG stelde de eerder genoemde KNMG Gedragscode voor artsen op, een belangrijke leidraad voor het handelen van artsen. De KNMG zal ervoor zorgen dat het onderwerp nadrukkelijk op de agenda staat in de verschillende overleggen die de organisatie voert.
Ook lopen er binnen het zorgveld verschillende initiatieven rond gezond en veilig werken: zo zijn er meldingsapps geïntroduceerd, tijdens landelijke opleidingsdagen en congressen wordt regelmatig aandacht besteed aan het onderwerp en er zijn diverse trainingen op het gebied van machtsdynamieken en het versterken van een veilig werk- en leerklimaat.
Ben je arts en wil je reageren op dit artikel, stuur dan een mail naar communicatie@fed.knmg.nl