De Richtlijn Palliatieve sedatie is herzien. De richtlijn ondersteunt artsen en andere zorgprofessionals die betrokken zijn bij deze vorm van levenseindezorg. Belangrijke aanpassingen zijn onder andere:
Palliatieve sedatie is het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase. Doel is het lijden te verlichten. Palliatieve sedatie die zorgvuldig en op de gebruikelijke medische wijze wordt toegepast bekort het leven niet. De patiënt komt te overlijden aan de onderliggende ziekte. Levenseinde zorg is altijd ingrijpend, voor de patiënt en diens naasten, maar ook voor de arts en andere betrokken zorgverleners. Palliatieve sedatie is een vergaande en complexe medische handeling. De richtlijn palliatieve sedatie biedt het professionele kader voor de indicatiestelling van palliatieve sedatie, de randvoorwaarden, het besluitvormingsproces en de uitvoering.
Multidisciplinaire aanpak
De richtlijn is op een aantal punten herzien. Zo staat een multidisciplinaire aanpak centraal. Als het gaat om de zorg voor ernstig zieke patiënten met meerdere complexe symptomen staat de multidisciplinaire aanpak voorop: artsen, verpleegkundigen en andere zorgprofessionals komen in nauwe samenwerking met elkaar tot de best mogelijke zorg om het lijden van deze patiënten zo goed mogelijk te verlichten. Het vaststellen of palliatieve sedatie ingezet moet worden, is een complexe medische handeling. Zo moet je kunnen inschatten of het lijden op geen andere manier te verlichten is en of de verwachting is dat iemand binnen 14 dagen komt te overlijden. Dit zijn inschattingen waarbij de medische kennis van artsen noodzakelijk is, vandaar dat deze verantwoordelijkheid bij artsen ligt.
Belangrijkste aanpassingen ten opzichte van de vorige richtlijn zijn:
Deze richtlijn is tot stand gekomen op basis van nieuwe wetenschappelijke kennis en een analyse van knelpunten die zorgprofessionals in de praktijk ervaren. Ook is de inbreng van een grote groep patiënten en naasten meegenomen. Het eigenaarschap van de richtlijn lag voorheen bij de KNMG en met deze herziening is hier een gedeeld eigenaarschap van gemaakt. Het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) beheert de richtlijn en verzorgt daarnaast de procesbegeleiding voor revisie en ontwikkeling van richtlijnen palliatieve zorg.
In deze herziene versie blijft de indicatiestelling voor palliatieve sedatie de verantwoordelijkheid van artsen. De Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) heeft ervoor gekozen om de multidisciplinaire richtlijn niet te autoriseren. V&VN in haar bericht: ‘We hebben op één belangrijk punt fundamentele bezwaren: de formulering van de verantwoordelijkheid voor het stellen van de indicatie voor palliatieve sedatie.’ We vinden het als KNMG erg jammer dat V&VN de richtlijn niet autoriseert. Zie voor meer informatie het bericht van V&VN.
De nieuwe richtlijn staat op pallialine.nl/sedatie. In de app PalliArts, die gratis te downloaden is voor Android en iOS, is een samenvatting van de richtlijn te vinden. Meer informatie over palliatieve sedatie en ondersteunende middelen zijn te vinden op de themapagina Palliatieve sedatie op Palliaweb. Patiënteninformatie over dit onderwerp is te vinden op de website Overpalliatievezorg.
Ben je arts en wil je reageren op dit artikel, stuur dan een mail naar communicatie@fed.knmg.nl