Een 22-jarige patiënt van mij moet binnenkort rijexamen doen. Hij heeft de Gezondheidsverklaring (Eigen Verklaring) van het CBR ingevuld. Omdat hij een psychische aandoening heeft, heeft hij de vraag daarover met ‘ja’ beantwoord. Vervolgens heeft het CBR hem een brief gestuurd met het verzoek om bij deze vraag een aantekening te laten plaatsen door zijn arts. Ik heb de Gezondheidsverklaring bekeken en zag dat mijn patiënt hierin de vraag naar misbruik van alcohol en drugs onterecht met ‘nee’ heeft beantwoord. Door het ondertekenen van de verklaring voelt dit voor mij als ‘meewerken aan fraude’. Moet ik de verklaring altijd ondertekenen?
Een patiënt is zelf verantwoordelijk voor het juist invullen van de Gezondheidsverklaring (Eigen Verklaring). Als arts bent u alleen verantwoordelijk voor de juistheid van de gegevens die u zelf verstrekt. U hoeft de Gezondheidsverklaring niet te ondertekenen als u twijfelt over de juistheid van de antwoorden die de patiënt heeft ingevuld. Wel doet u er goed aan om dit met uw patiënt te bespreken.
Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) beoordeelt of iemand rijgeschikt is. Hiermee wordt bedoeld dat iemand lichamelijk en geestelijk gezond genoeg is om een motorvoertuig te besturen. Daarom moet iedereen die een rijbewijs wil halen, vooraf een Gezondheidsverklaring invullen. In sommige situaties moet deze verklaring ook worden ingevuld bij het verlengen van het rijbewijs. Dit laatste geldt voor:
personen met een rijbewijs met een beperkte geldigheidsduur vanwege hun medische situatie
personen van 75 jaar of ouder
personen met een groep 2-rijbewijs (vrachtwagen of bus).
Gezondheidsverklaring
Op de Gezondheidsverklaring moet de aanvrager een aantal medische vragen beantwoorden met ‘ja’ of ‘nee’. Als een van de vragen met ‘ja’ is beantwoord, ontvangt de aanvrager een brief met het verzoek om een aantekening bij deze vraag te laten plaatsen door een arts. Ook kan de arts gevraagd worden om een specifieke vragenlijst (hulpformulier) bij de Gezondheidsverklaring in te vullen, zoals de diabetesvragenlijst. De aantekening en de vragenlijst mag door iedere BIG-geregistreerde arts worden ingevuld, ook door de behandelend arts.
U mag alleen feitelijke medische informatie verstrekken , met uitdrukkelijke toestemming van de patiënt. U mag geen oordeel geven over de rijgeschiktheid van de aanvrager (zie hiervoor het praktijkdilemma Mag ik als behandelend arts een rijbewijskeuring verrichten?).
Verantwoordelijkheid patiënt
Uitgangspunt bij het invullen van de Gezondheidsverklaring is dat de patiënt verantwoordelijk is voor de juistheid van de antwoorden die hij heeft ingevuld. De arts tekent alleen voor de juistheid van de gegevens die hij zelf heeft verstrekt, en niet voor de juistheid van de antwoorden van de patiënt. Het kan echter gebeuren dat de arts constateert dat de patiënt een vraag niet correct heeft beantwoord. In dat geval is de arts niet verplicht om het formulier te ondertekenen.
Het verdient aanbeveling om twijfels over de ingevulde antwoorden met de patiënt te bespreken en hem te wijzen op zijn eigen verantwoordelijkheid. Dit geldt temeer als de verzwegen medische informatie van grote invloed is of kan zijn op de rijvaardigheid van de patiënt.